Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση και Διαταραχές Σίτισης σε παιδιά

Η ΓΟΠ είναι μια συνθήκη που μπορεί να επηρεάσει τη σίτιση των παιδιών και συχνά την καθιστά ως μια απαιτητική κατάσταση που ενδεχομένως να προκαλέσει Διαταραχές Σίτισης (ΔΣ) και να οδηγήσει σε απώλεια βάρους, μη ισορροπημένη διατροφή, και διαταραχές στην ανάπτυξη. Η ανίχνευση των συμπτωμάτων, η διάγνωση και η αντιμετώπιση διενεργείται από Παιδογαστρενετρολόγο.

Η ΓΟΠ εμφανίζεται σε ένα ποσοστό περίπου 25% των βρεφών (Neu et al, 2014) με κύρια συμπτώματα πόνο στο στήθος, αίσθηση καούρας μετά το γεύμα, δυσκολία στην κατάποση, επαναλαμβανόμενο εμετό, απώλεια ή αργή λήψη βάρους, απροθυμία σίτισης, παρατεταμένο και έντονο κλάμα ή ενόχληση κατά τη διάρκεια ή μετά το γεύμα, γεγονός που αποδεικνύει την άμεση συσχέτιση των Διαταραχών Σίτισης με ΓΟΠ (Dellert et al, 1993).

Πέρα από τα κλινικά συμπτώματα της ΓΟΠ και των Διαταραχών Σίτισης που ενδεχομένως να προκύψουν, έρευνες αποδεικνύουν την αρνητική επίδραση στη σχέση μητέρας-βρέφους λόγω της ανασφάλειας και του άγχους που βιώνει η μητέρα για το αν σιτίζεται επαρκώς το μωρό της. Οι τυχόν δυσπροσαρμοστικές συμπεριφορές που προκύπτουν κατά τη διάρκεια σίτισης του βρέφους είναι αναγκαίο να αξιολογούνται και να καταλήγουν σε παρέμβαση, προτού εδραιωθούν τακτικές που θα έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην σιτιστική διαδικασία και στη σχέση μητέρας-παιδιού, όπως για παράδειγμα πιεστική προσφορά φαγητού, άρνηση λήψης τροφής, καθιέρωση του φαγητού ως μια επίπονη και στρεσσογόνα διαδικασία (Karacetin et al, 2011).

Παρακάτω παραθέτονται ορισμένοι χειρισμοί-συστάσεις σίτισης παιδιών με ΓΟΠ:

• Προσπαθείστε να μην πιέζετε το παιδί να φάει και καθιερώστε την ώρα του φαγητού σαν μια ευχάριστη διαδικασία τόσο για το παιδί όσο και για τους ίδιους τους γονείς, παρά να εστιάζεται περισσότερο στην κατανάλωση ποσότητας.
• Δημιουργείστε ρουτίνες γευμάτων, δηλαδή μια συγκεκριμένη ιεροτελεστία-διαδικασία που το παιδί θα έχει συνδυάσει με την ώρα του φαγητού, όπως κάποιο τραγουδάκι πριν το φαγητό, κάποιο αγαπημένο αντικείμενο ως αντικείμενο μετάβασης και χαλάρωσης πχ μαξιλάρι, ίδιο μέρος που θα σιτίζεται το παιδί. Η τήρηση της ρουτίνας συμβάλλει στη μείωση του άγχους και του στρες που ενδέχεται να βιώνουν τα παιδιά με δυσκολίες σίτισης πριν το γεύμα.
• Συστήνεται το παιδί να κάθεται σε ημιόρθια θέση κατά τη διάρκεια του γεύματος, όπως επίσης και σε όρθια θέση για τουλάχιστον 20 λεπτά μετά το γεύμα, χωρίς να πιέζεται η περιοχή του στομάχου. Η πρηνής θέση συνοδεύεται με λιγότερη ΓΟΠ σε σχέση με την ύπτια. Ωστόσο επειδή η συγκεκριμένη θέση έχει συσχετιστεί με το σύνδρομο του αιφνίδιου θανάτου, δεν συνιστάται στους 12 πρώτους μήνες ζωής.
• Μικρά και συχνά γεύματα αρχικά κάθε 2 ώρες και σταδιακά όσο μεγαλώνει το βρέφος κάθε 3μιση με 4 ώρες, αναλόγως με την ποσότητα που λαμβάνει σε κάθε γεύμα έως ότου γίνει η μετάβαση σε στερεές τροφές. Ο στόχος είναι να μην μένει το στομάχι του μωρού άδειο για αρκετή ώρα ως λύση για να αποφύγει τις ενοχλήσεις από την ΓΟΠ, κάτι το οποίο θα το οδηγήσει να καταναλώσει λαίμαργα το επόμενο γεύμα.
• Εάν το μωρό αρνείται να φάει κάντε ένα διάλειμμα για περίπου 10 λεπτά κάνοντας κάτι ευχάριστο, πχ παιχνίδι, πριν του ξανά προσφέρετε φαγητό. Κάντε μέχρι 2 διαλείμματα προτού διακόψετε οριστικά το γεύμα. Το πιεστικό τάισμα μπορεί να οδηγήσει σε άρνηση και εδραιωμένη αποστροφή προς το φαγητό. Αφήστε να περάσει 1μιση με 2 ώρες μέχρι το επόμενο γεύμα.

Βιβλιογραφία:

Dellert, Susan F.; Hyams, Jeffrey S.; Treem, William R.; Geertsma, M. Alex. Feeding Resistance and Gastroesophageal Reflux in Infancy. Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition 17(1):p 66-71, July 1993.

Desiree R., Conley Α., Nagib Κ., Shannon Κ., Horvath Κ., MD., Mehta D. Gastrointestinal Conditions in Children with severe Feeding Difficulties. Global Pediatric Health, Volume 6, 2019 https://doi.org/10.1177/2333794X19838536

Karacetin, Gul*; Demir, Turkay*; Erkan, Tulay†; Cokugras, Fugen Cullu†; Sonmez, Burcin Alsancak*. Maternal Psychopathology and Psychomotor Development of Children With GERD. Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition 53(4):p 380-385, October 2011. | DOI: 10.1097/MPG.0b013e3182298caa

Neu, M., Schmiege, S. J., Pan, Z., Fehringer, K., Workman, R., Marcheggianni-Howard, C., & Furuta, G. T. (2014). Interactions During Feeding with Mothers and Their Infants with Symptoms of Gastroesophageal Reflux. The Journal of Alternative and Complementary Medicine, 20(6), 493–499. doi:10.1089/acm.2013.0223.

Stathos, T. Diagnosis and medical management of GER. Management options for Pediatric Gastroesophageal Reflux Symposioum, Denver, 1996.

http://www.gastropediatrics.gr

Το παρόν συντάχθηκε από την Ιωάννα Μπαχά, Λογοθεραπεύτρια-Θεραπεύτρια Σίτισης, PGDip, MSc, PhD (c.) Υποψήφια Διδάκτωρ Ιατρικής Αθηνών, Φεβρουάριος 2024.